Prof. dr hab. med. Wiesława Tracz

1939 – 2020

Trudno jest pisać wspomnienie o Pani Profesor Wiesławie Tracz, z którą tak wielu związało swoje życie zawodowe przez ponad 30 lat, którą szanowaliśmy, podziwialiśmy i której działalność i osiągnięcia wystarczyłyby na kilka godnych życiorysów.

Wiesława Tracz w urodziła się 2 stycznia 1939 roku w Gorzkowicach (obecnie – powiat piotrkowski, województwo łódzkie). Początkowo Jej życie zawodowe związane było z Łodzią. Tam w 1962 roku ukończyła studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej, tam pracowała w Klinice Chorób Wewnętrznych pod kierunkiem Prof. Włodzimierza Musiała uzyskując specjalizację z chorób wewnętrznych i kardiologii. Przy bliskiej współpracy z Kliniką Kardiochirurgii ukształtowały się Jej zainteresowanie kardiologią i kierunek badań naukowych które dotyczyły zagadnień kwalifikacji chorych do operacji, oceny odległych wyników zachowawczego i chirurgicznego leczenia choroby niedokrwiennej serca i wad serca ze szczególnym uwzględnieniem nowych nieinwazyjnych metod diagnostycznych, takich jak fonokardiografia, polikardiografia i echokardiografia. Efektem tej działalności naukowej była praca doktorska obroniona w 1969 roku, tytuł doktora habilitowanego nauk medycznych uzyskany w 1976 roku, a także wydana w 1982 r, pierwsza w Polsce, monografia pt. „Nieinwazyjne metody badania układu krążenia”.

W 1979 roku, przybyła do Krakowa wraz z doc. Antonim Dziatkowiakiem i doktorami Jerzym Sadowskim, Barbarą Koziorowską, Wandą Jarosik i Romualdem Wirpszo. Zadaniem Pani Docent Wiesławy Tracz było stworzenie Kliniki Kardiologii i Angiologii przemianowanej następnie na Klinikę Chorób Serca i Naczyń. Kliniką tą Pani Docent a od 1990 roku Profesor Wiesława Tracz kierowała przez 30 lat, aż do przejścia na emeryturę w 2009 roku. Te lata to okres intensywnej działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej. Trudno wyliczyć wszystkie kierunki i działy kardiologii, które były przedmiotem zainteresowania i badań naukowych. Pod Jej kierunkiem w Klinice wdrożono szereg nowatorskich w skali kraju metod diagnostycznych i leczniczych oraz wielokierunkową działalność naukową.

Pani Profesor dzięki swojej pozycji oraz zaangażowaniu wspierała działania swoich współpracowników i dopingowała do pogłębiania wiedzy i poszukiwania coraz to nowszych kierunków badawczych. Wyszkoliła kadrę kilkudziesięciu specjalistów z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii. Była promotorem 19 prac doktorskich i opiekunem 8 prac habilitacyjnych. Wszyscy habilitowani wychowankowie: Piotr Podolec, Piotr Odrowąż-Pieniążek, Tadeusz Przewłocki, Maria Olszowska, Magdalena Kostkiewicz, Henryk Siniawski, Mieczysław Pasowicz, Anna Kabłak-Ziembicka są dzisiaj profesorami nauk medycznych i kontynuują dzieło Pani Profesor.

Dorobek naukowy Pani Profesor to 906 publikacji o IF 549,615, z liczbą cytowań 19092 i wskaźnikiem Hirsha 36 oraz kilkaset doniesień na międzynarodowych i krajowych kongresach, zjazdach i sympozjach naukowych. Była autorem i współredaktorem kilku podręczników w tym 4 tomowej monografii pt. „Echokardiografia praktyczna”, a także autorem 55 rozdziałów w podręcznikach i innych monografiach. Jako główny badacz lub koordynator prowadziła kilkanaście wieloośrodkowych międzynarodowych badań naukowych, a przez kilka lat jako członek Komitetu Badań Naukowych współuczestniczyła w wyznaczaniu kierunków finansowania badań w kardiologii. Te imponujące dokonania były wynikiem wielkiej pracowitości Pani Profesor Wiesławy Tracz, ale również Jej umiejętności mobilizowania otocznia do pracy i rozwoju, jak również stwarzania klimatu i atmosfery do tej działalności.

Równie niezmordowana jak w pracy naukowej Pani Profesor Wiesława Tracz była aktywna w pracy organizacyjnej. Współorganizowała i przewodniczyła komitetom naukowym między innymi: XVIII Europejskiego Kongresu Międzynarodowego Towarzystwa Kardiologii Nieinwazyjnej (Kraków 2001 rok), Międzynarodowego Kongresu Wad Zastawkowych Serca (Kraków 2003 rok) oraz Wiosennych Konferencji Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (Kraków 2007 i 2009 rok). Była członkiem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Polskiego Towarzystwa Angiologicznego, Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Europejskiego Towarzystwa Echokardiograficznego. Pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Zarządu Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, w kadencjach 2004-2007 i 2007-2009 była przewodniczącą Sekcji Wad Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

W latach 2001-2008 Profesor Wiesława Tracz sprawowała funkcję dyrektora Instytutu Kardiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. W okresie od grudnia 2006 do stycznia 2012 pełniła funkcję Honorowego Konsula Generalnego Republiki Turcji w Krakowie. W okresie tym dała się poznać jako osoba tolerancyjna, wyrozumiała, służyła pomocą w nawiązywaniu kulturalnych i gospodarczych kontaktów między oboma narodami. Dla wspierania i rozwoju kierowanej przez siebie kliniki była inicjatorem powstania Fundacji „Dla Serca w Krakowie”, której w latach 1992-2013 była Prezesem Zarządu. Emerytura, na którą przeszła w 2009 roku bynajmniej nie zakończyła Jej działalności naukowej i klinicznej. W latach 2009-2015 pełniła funkcję Rektora i wykładowcy Krakowskiej Wyższej Szkoły Promocji Zdrowia.

Za niezmordowaną pracę i aktywność została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem 600–lecia Odnowienia Akademii Krakowskiej, Medalem Ministra Zdrowia, nagrodami Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej (1977, 1979), Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Ministra Edukacji Narodowej oraz Rektora Akademii Medycznej i Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum. W roku 2008 otrzymała najwyższe wyróżnienie Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego przyznawane najwybitniejszym osobistościom ze świata medycyny z kraju i zagranicy – tytuł Członka Honorowego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Pomimo tych niezwykłych „pomnikowych” osiągnięć, choć wymagająca i często bezkompromisowa, Pani Profesor była osobą niezwykle bezpośrednią i życzliwą, a drzwi Jej gabinetu były zawsze otwarte dla asystentów i współpracowników. Jej pomoc nie ograniczała się tylko do kwestii zawodowych, ale również była osobą nieobojętną na sprawy osobiste swoich pracowników. Posiadała cechę ludzi prawdziwie wielkich: nie bała się przyznać, że czegoś nie wie, umiała też słuchać uwag współpracowników i doceniać ich rady. Potrafiła integrować zespół kliniki organizując spotkania towarzyskie, aktywnie uczestniczyła w uroczystościach rocznicowych a nawet wycieczkach. Niewątpliwą pasją Pani Profesor był ogród, kwiaty, poczucie otaczającego piękna oraz opieka nad bezdomnymi kotami. Jej ciepły, życzliwy i troskliwy stosunek do chorych, których nawet po przejściu na emeryturę nigdy nie opuściła, dzięki wiedzy i doświadczeniu była dla nich autorytetem i opiekunem nie tylko medycznym, ale także doradcą problemów rodzinnych. Kilka dni przed odejściem, na pożegnanie, Pani Profesor często powtarzała „miałam bardzo piękne życie a praca i możliwość kierowania zespołem kliniki dawała mi satysfakcję i radość”.

Gwałtownie przebiegająca choroba wyrwała Ją spośród nas jako osobę aktywną i czynną. Odszedł Człowiek Dobry, Niezwykły i Wielki. Pozostanie na zawsze w naszej pamięci.

W imieniu wychowanków
Prof. dr hab. med. Piotr Podolec
Kierownik Kliniki Chorób Serca i Naczyń
Dyrektor Instytutu Kardiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum